انواع کتاب خوانها!
انواع کتاب خوانها!
بدیهی است که همگان کتاب نمی خوانند! اما آن عده هم که می خوانند، با انگیزه های متفاوت و گوناگونی بدین کار می پردازند.
چنان که می توان کتاب خوانی و کتاب خوانان را به این گروه ها )مثلا)ً دسته بندی کرد:
سرسری خوان ها که بدون دقت و تامل کافی یک نوشته را (حتی گاه تا انتها) می بلعند!
فله ای خوان ها که هر موضوعی را به صورت هرچه پیش آید خوش آید، به مطالعه می گیرند!
یک سویه خوان ها که تنها به یکی از رده های کتاب ها ابراز علاقه می کنند مثلاً فقط و فقط رمان می خوانند!
سربندی خواندها که تنها برای سرگرم بودن (و نه آموختن و فهمیدن) کتابی را به دست می گیرند!
تندخوان ها که این گروه اگر برای بهره وری بیش تر از زمان و البته همراه با درک مطالب، مطالعه کنند بسیار خوب است، اما اگر صرفاً برای آن که کتابی را پیش از موعد بخوانند، به کتاب خواندن بپردازند، بهره چندانی نخواهند یافت!
تفننی خوان ها که پراکنده، بی برنامه و فقط بر سبیل تفنن چیزی را می خوانند و مطالعه در برنامه های روزانه آنان جایگاه تعریف شده خاصی ندارد!
سیاسی خوان ها که تنها به مطالعه آثار و مسایل سیاسی می پردازند و از دیگر مسایل خود را محروم می کنند.
کم خوان ها که هیچ علاقه و انگیزه ای به مطالعه مدون و حتی به پایان رساندن یک کتاب ندارند، بلکه تنها به مطالعه صفحه یا سطرهایی چند، بسنده می کنند!
جایزه ای خوان ها که تنها به مطالعه کتاب هایی می پردازند که براساس آن ها مسابقه ای ترتیب داده شده باشد، آن هم به قصد قربت برای برخوردار شدن از جایزه (به قید یا بی قید قرعه!)
مصلحتی خوان ها که بنابر مصالحی (که گاه خودشان تشخیص می دهند) اثری را به شرف مطالعه مفتخر می کنند!
درسی خوان ها، که فقط و فقط والاو بلا باید تنها کتاب های درسی را نوش جان اندیشه خود کنند و اصلاً هم به روی مبارک شان نیاورند که در پهنه هستی غیر از کتاب های درسی، چیز دیگری هم برای خواندن وجود دارد!
عادتی خوان ها که برحسب انجام وظیفه براساس عادت، به کتاب و کتاب خوانی نظر لطف دارند!
غیرمکتوب خوان ها که نظر مساعدی به کتاب های چاپی ندارند، بلکه بیش تر به مطالعات اینترنتی می پردازند!
روزنامه خوان ها که دل شان نمی آید جز مطالب روزنامه ها، نوشته های دیگر و یا کتابی را ازنظر مبارک بگذرانند!
بازاری خوان ها که خوش ندارند مطلبی را بخوانند که درک و تحلیل و بهره وری از آن نیاز به تفکر و تعمق داشته باشد بلکه به چند موضوع برجسته ای که هرازگاهی مدگونه به وسیله ناشرانی آگاه به بازار مصرف! و گاهی هم بسیار مسرفانه منتشر می شود، چشم می دوزند!
خوابی خوان ها که وقتی به دلایلی خواب به چشمان شان نمی آید، اثری را مطالعه می کنند تا بخوابند (برخلاف کسانی که کتابی را می خوانند تا به خواب نروند!)
موضوعی خوان ها که براساس علاقه یا رشته و تخصص و مهارت خود، تنها به مطالعه در همان زمینه اهتمام می ورزند.
برگزیده خوان ها که به شیوه هایی گوناگون از آثار برگزیده و برجسته در یک یا چند زمینه خاص اشراف می یابند و به سوی مطالعه آن ها می شتابند!
خوب خوان ها که افزوده بر داشتن برنامه مطالعاتی، روشن بودن هدف خواندن، استاد بودن در گزینش کتاب خوب و یادداشت برداری از مطالب لازم و مفید، هر اثری را با تفکر، تامل و با دیدی منتقدانه می خوانند تا پیوسته برترین سخن ها و معانی را بیابند و برگزینند و در مجموع از خواندنی علم افزا، اندیشه زا، درست و ثمربخش برخوردار شوند.
من بنده، به شخصه به همه گروه هایی که ذکر خیرشان را کردم، احترام می گذارم، اما درود ویژه خویش را به پیشگاه آخرین گروه تقدیم می دارم.
در پایان، به یادها می آورم که بنابر آن چه گذشت، ما، در جامعه خواننده کم نداریم! (به ویژه اگر آواز خوانان را هم به این گروه های بیست گانه بیفزاییم!) تنها چیزی که می ماند کتاب خوب است که آن هم امیدواریم به همت ناشران دردآشنا و فرهنگ دوست، به زودی دیدارها با کتاب های به راستی خوب، تازه گردد!
نویسنده: جواد نعیمی